ทุกครั้งของการเดินทาง เรื่องที่ปวดหัวไม่แพ้การวางแผนเดินทางคือการหาที่พักที่นอน บางคนสะดวกเลือกแบบค่ำไหนนอนนั่น ไม่เกี่ยงว่าจะเป็นที่พักแบบไหน บางคนเลือกนอนโรงแรมที่มาพร้อมบริการระดับมาตรฐาน 5 ดาว เพราะต้องการความสะดวกสบาย ในขณะที่บางคนเลือกจะนอนโฮมสเตย์ (homestay) ที่มีเจ้าของบ้านพักอาศัยอยู่ด้วย ซึ่งก็เป็นทางเลือกที่น่าสนใจ ในการเที่ยวครั้งนี้ผู้เขียนขอชวนไปนอนบ้านโฮมสเตย์ ที่นอกจากจะประทับใจบรรยากาศของการนอนโฮมสเตย์แล้ว ยังได้รับการต้อนรับที่จริงใจจากเจ้าของบ้านอีกด้วย

ในการท่องเที่ยวต่างเมือง ต่างวัฒนธรรม หากเลือกนอนโฮมสเตย์ก็จะมีโอกาสได้เรียนรู้วัฒนธรรมที่แตกต่างกัน ผู้เขียนเคยนอนโฮมสเตย์ที่เวียนนา เป็นที่พักของคุณยายอายุประมาณ 90 ปี อาศัยอยู่คนเดียวในห้องพักขนาดใหญ่ โดยคุณยายแบ่งพื้นที่แทบจะทั้งหมดของบ้านให้แขกได้พัก เหลือเพียงพื้นที่ห้องเล็กที่ใช้เป็นที่พักส่วนตัว คุณยายเจ้าของบ้านดูแลพวกเราเหมือนเป็นลูกหลาน นั่งเล่าเรื่องราวต่างๆ ให้ฟังมากมาย พร้อมกางแผนที่ประเทศออสเตรียให้ดู บทสนทนาที่ได้ฟังวันนั้นมุ่งไปเรื่องความกังวลต่อกลุ่มผู้ลี้ภัยที่เข้ามาอาศัยอยู่ในประเทศความกลัวในเรื่องความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน เมื่อฟังแล้วก็รู้สึกได้ถึงความกลัวของคนสูงอายุโดยเฉพาะที่ต้องอยู่คนเดียวในชุมชนที่เริ่มมีคนต่างถิ่นมาอยู่อาศัยเพิ่มขึ้น นอกจากบทสนทนาที่เหมือนอยากระบายความในใจออกมาแล้ว คุณยายยังสอนวิธีการจัดโต๊ะอาหารแบบตะวันตก ที่ทำให้เห็นว่ามื้ออาหารเพียงหนึ่งมื้อจะต้องจัดเตรียมจานช้อนจำนวนมาก ระหว่างมื้ออาหารเช้ายังโดนคุณยายดุด้วยการตีมือเบาๆ เพราะผู้เขียนใช้มีดผิดชนิดมาปาดเนย ทำให้ทุกวันนี้เวลาได้ทานขนมปังและเนย จะต้องมองหามีดปาดเนยว่ามีให้หรือไม่ ซึ่งก็ไม่รู้ว่าคิดถึงคุณยายหรือกลัวว่าจะมีใครมาตีมือเพราะใช้มีดผิดประเภท นี่คือเสน่ห์ของการนอนโฮมสเตย์ที่ได้เรียนรู้วัฒนธรรมต่างแดนไปกับเจ้าของบ้านพัก

มีอีกครั้งหนึ่งที่ผู้เขียนได้ไปนอนบ้านพักของครอบครัวใหญ่ในชนบทของประเทศเยอรมนี เมือง Weissenburg สมาชิกในครอบครัวมีครบทุกรุ่นวัย (generation) ทั้งสามี ภรรยา เด็กเล็กและผู้สูงอายุ บ้านพักของครอบครัวใหญ่นี้ให้ผู้เขียนใช้พื้นที่ของชั้นสองของตัวบ้าน ขณะที่ชั้นหนึ่งจะเป็นพื้นที่ส่วนกลาง พื้นที่ครัวและห้องทานอาหาร ส่วนสมาชิกในครอบครัวต่างพร้อมกันย้ายไปอยู่ในห้องชั้นล่างสุด บทสนทนากับเจ้าของบ้านเริ่มขึ้นในช่วงอาหารเช้า ซึ่งไม่พ้นเรื่องของวัฒนธรรมอาหาร ที่เจ้าของบ้านสนใจและดูจะตื่นเต้นเป็นพิเศษกับการทำบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปทานคู่ไปกับมื้ออาหาร อาหารมื้อเช้าของที่นี่เน้นขนมปังเป็นหลัก ซึ่งก็ไม่รู้ว่าบรรยากาศพาไปหรืออย่างไร แต่ขนมปังเยอรมันก้อนเล็กที่แค่ผ่าครึ่งปาดด้วยเนยหรือจะใส่แฮมเพิ่มเข้าไปด้วย เพียงแค่นี้ก็เป็นอาหารเช้าแสนอร่อย ผู้เขียนต้องยอมรับว่าเอ่ยปากชมความอร่อยของขนมปังบ่อยมากเสียจนกระทั่งเจ้าของบ้านต้องปั่นจักรยานไปซื้อขนมปังมาเพิ่ม และฝากให้เป็นเสบียงระหว่างทางที่จะไปเมืองเวนิส ประเทศอิตาลี เพราะความใจดีและเป็นมิตรที่ได้รับจากเจ้าของบ้าน ยิ่งทำให้ประทับใจกับการเลือกนอนโฮมสเตย์

สำหรับการเลือกพักโฮมสเตย์ในเมืองไทยก็ยังมีโอกาสเรียนรู้วิถีชีวิตที่แตกต่างกันของคนต่างพื้นที่ได้ เช่น การเปิดห้องน้ำไปแล้วเจอถังแก๊สต้มอาหารทำหน้าที่เป็นเครื่องทำน้ำอุ่น หรือการได้เห็นแกงจืดที่ต้มจากกระบอกไม้ไผ่ เรื่องราวบนโต๊ะอาหารมักเป็นประสบการณ์ให้ได้เรียนรู้ระหว่างกัน เมื่อครั้งนี้เจ้าของบ้านกำลังจัดเตรียมอาหารเย็นให้ ตัวผู้เขียนเองไม่ต้องการให้จัดอาหารที่แตกต่างกันกับเจ้าของบ้าน จึงบอกไปว่าขอให้จัดเมนูเดียวกันกับที่กินอยู่เป็นปกติ ก็นับว่าโชคดีที่ไม่ได้เป็นเมนูเปิบพิสดารแต่อย่างใด มีเพียงข้าวสวยกับน้ำพริก 1 ถ้วย และผักต้มเป็นเครื่องเคียงเท่านั้น เห็นแล้วก็ต้องรีบกระซิบขอไข่ต้มหรือไข่เจียวเพิ่มมาอีกสักจาน เพราะหากกินเท่านี้ คืนนี้คงนอนพร้อมเสียงท้องร้องทั้งคืนเป็นแน่

หากพร้อมเดินทางแล้ว ในการเที่ยวครั้งหน้า ผู้อ่านเลือกจะนอนที่ไหนดี

รูป: การจัดโต๊ะอาหารเช้าที่โฮมสเตย์ที่เมืองเวียนนา
รูปโดย: สุภรต์ จรัสสิทธิ์