ปัจจุบันการลงทุนถือเป็นเรื่องใกล้ตัวมาก เพื่อเป็นการรักษาหรือเพิ่มพูนทรัพย์สินไม่ให้ค่าลดลง คนที่ลงทุนส่วนใหญ่มีความคาดหวังที่จะได้กำไรจากการลงทุน เพราะเป็นที่ทราบกันดีว่าผลตอบแทนที่มาจากสินทรัพย์อื่น เช่น เงินฝาก สลากออมสิน พันธบัตรรัฐบาล อยู่ในระดับที่ไม่สูงนักหรืออยู่ในระดับที่ต่ำกว่าการคาดหวัง แม้ว่าในปัจจุบันการลงทุนจะเป็นที่นิยม และความเหมาะสมของการลงทุนในแต่ละเจเนอเรชันก็แตกต่างกันไป ซึ่งจุดเริ่มต้นของการลงทุนควรมีแผนการลงทุนที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล และสอดคล้องกับความเสี่ยงที่ยอมรับได้

“โครงการความคาดหวัง การวางแผน และ การเตรียมตัวของประชากรวัยทำงานต่างรุ่นอายุ และรูปแบบการอยู่อาศัยต่อชีวิตในวัยสูงอายุ” ได้สำรวจแบบออนไลน์ปี 2564 สอบถามคนที่มีอายุระหว่าง 18-59 ปี เกี่ยวกับมุมมองความคาดหวัง การวางแผน และการเตรียมตัวในการเป็นผู้สูงอายุด้านต่าง ๆ  ซึ่งมีการสอบถามเกี่ยวกับรูปแบบการเก็บออม การลงทุนในสินทรัพย์ ผลการสำรวจ พบว่า รูปแบบการออมเพิ่มเติมในอนาคตของกลุ่ม เจเนอเรชัน Z (18-26 ปี) รวมถึงเจเนอเรชัน Y (27-41 ปี) ส่วนใหญ่ มีความสนใจเรื่องการออมที่เป็นลักษณะการลงทุนมากกว่า เจเนอเรชัน X (42-59 ปี) โดยเฉพาะการลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ ตลาดหลักทรัพย์ ทำธุรกิจ สังหาริมทรัพย์ รวมถึงบิตคอยน์ อย่างเห็นได้ชัด

ปัจจุบันกลุ่มเจเนอเรชัน Z (18-26 ปี) นิยมลงทุนในรูปแบบของ บิตคอยน์ (BITCOIN) มากถึงร้อยละ 12.7 ตามมาด้วยเจเนอเรชัน Y (27-41 ปี)  ร้อยละ 7.9 ในขณะที่เจเนอเรชัน X (42-59 ปี) มีการลงทุนในรูปแบบของบิตคอยน์ เพียงร้อยละ 2.4 

“บิตคอยน์” เป็นสกุลเงินรูปแบบใหม่ที่ถูกคิดค้นมาตั้งแต่ปี 2552 เป็น 1 ในกลุ่มสกุลเงินดิจิทัล หรือที่เรียกว่า Cryptocurrency ซึ่งมีกระแสความสนใจแรงมากในขณะนี้ สามารถนำไปแลกเปลี่ยนสินค้าหรือบริการได้ บิตคอยน์มีจำนวนคงที่ และจำกัดเพียงแค่ 21 ล้านเหรียญเท่านั้น¹ ข้อดี คือ เป็นเงินดิจิทัล 100 % ปัจจุบันยังไม่มีองค์กร หรือรัฐบาลมากำกับดูแล (ถือว่าเราเป็นเจ้าของเงินอย่างแท้จริง) มีมูลค่าสูงขึ้น เนื่องจากความต้องการมากขึ้น (ในขณะที่จำนวนบิตคอยน์มีเท่าเดิม) การทำธุรกรรมไม่จำเป็นต้องผ่านธนาคาร ไม่ต้องมีบัญชีธนาคาร มีแค่อินเตอร์เน็ตก็สามารถทำธุรกรรมได้ อย่างไรก็ตามการลงทุนในบิตคอยน์มีข้อเสียคือ ราคามีความผันผวนสูง ยากต่อการคาดเดา ยังไม่มีกฎหมายรองรับจากธนาคารแห่งประเทศไทย (ไม่ถือเป็นเงินที่ใช้ชำระหนี้ได้ตามกฎหมายไทย) การซื้อขาย และการใช้งาน อาจจะดูยุ่งยากสำหรับมือใหม่ มีความเสี่ยงในการถูกขโมยข้อมูลทางการเงินไป²  ปัจจุบันตลาดการแลกเปลี่ยนบิตคอยน์ในประเทศไทยเริ่มเป็นที่สนใจมาก ทำให้มีตัวเลือกสำหรับผู้บริโภคเยอะขึ้นตามไปด้วย³ โดยเฉพาะในกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ให้ความสนใจในประเด็นนี้ เพราะเป็นการลงทุนด้วยเทคโนโลยีที่สามารถเข้าถึงได้ และง่ายต่อการเรียนรู้

ปัจจุบันประเทศไทยมีโรงเรียนที่จัดกิจกรรม การเรียนการสอนด้านการลงทุน การจัดหลักสูตรเสริมสร้างความรู้เรื่องการลงทุนให้กับนักเรียนที่สนใจ มีการพัฒนาทักษะความรู้ให้จัดการวางแผนการเงิน และให้ความรู้เรื่องเศรษฐกิจ และนักเรียนที่มีโอกาสทดลองการซื้อขายหุ้น ซึ่งสะท้อนให้เด็กได้เห็นว่า การได้เงินที่มาจากการลงทุนเล่นหุ้นนั้นง่ายกว่าเงินที่มาจากการทำงาน คนรุ่นใหม่บางคนจึงไม่มีเป้าหมายในอาชีพ ต้องการมีรายได้ที่มาจากการลงทุน มากกว่าการทำงาน เพราะได้ผลตอบแทนเร็วกว่าการรอรับเงินเดือน บางกรณีสามารถ  มีรายได้ทุกวัน และคนรุ่นใหม่มองว่าการลงทุนสามารถสร้างรายได้อย่างง่ายดาย โดยไม่ต้องเคร่งเครียดเหมือนการทำงาน การเกิดทัศนคติต่อการลงทุนเช่นนี้อาจเป็นเพราะเด็กในวัยนี้ยังไม่ได้มีโอกาสเผชิญกับความเสี่ยงต่าง ๆ ที่อาจจะส่งผลให้เกิดการขาดทุนจากการลงทุน

“ในอนาคต เทคโนโลยีเริ่มมีบทบาทมากขึ้น งานต่าง ๆ ที่เราทำ บางทีเราอาจไม่ต้องไปทำงานแล้ว ไม่ต้องทำเอง เพียงแค่ใช้เทคโนโลยีและเงินในการควบคุมค่ะ” (เพศหญิง 18 ปี)

อย่างไรก็ตาม กลุ่มเจเนอเรชัน Z (18-26 ปี) ที่ให้ความสนใจกับการออมที่เป็นลักษณะการลงทุนมากกว่าเจเนอเรชันอื่น รัฐจึงควรที่จะส่งเสริมความรู้ด้านการลงทุนเพิ่มขึ้น เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมในด้านการเงิน การวางแผนด้านการเงิน รวมถึงการออมในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อมีความมั่นคงทางรายได้ มีเงินสำรองเพื่อไว้ใช้จ่ายในยามฉุกเฉิน เมื่อเข้าสู่วัยสูงอายุ     

อ้างอิง

1. ZIPMEX. (2022). มาเปิดประวัติ ทำความรู้จักผู้ซื้อบิตคอยน์ ในตำนานกัน. เข้าถึงจาก  https://zipmex.com/th/learn/who-owns-most-bitcoin/
2. MONEYDUCK. (2020). บิตคอยน์มีข้อดี-ข้อเสีย-อย่างไร. เข้าถึงจาก https://moneyduck.com/th/articles/75
3. กรุงเทพธุรกิจ. (2564). ส่องโลก "คริปโทฯ" ในไทย "บิตคอยน์" และ "สินทรัพย์ดิจิทัล" แลกอะไรได้บ้าง?. เข้าถึงจาก https://www.bangkokbiznews.com/business/975227

ที่มา: โครงการความคาดหวัง การวางแผน และ การเตรียมตัวของประชากรวัยทำงานต่างรุ่นอายุ และรูปแบบการอยู่อาศัยต่อชีวิตในวัยสูงอายุ, สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล ได้รับทุนสนับสนุนจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ ผ่านมูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.)

การอ้างอิงข้อมูลจากบทความนี้ 
จงจิตต์ ฤทธิรงค์, เฉลิมพล แจ่มจันทร์, พิมลพรรณ นิตย์นรา, และ ณัฐณิชา ลอยฟ้า, 2565. ความคาดหวัง การวางแผน และ การเตรียมตัวของประชากรวัยทำงานต่างรุ่นอายุ และรูปแบบการอยู่อาศัยต่อชีวิตในวัยสูงอายุ. สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. นครปฐม.